اگر به امنیت خانه و آپارتمان در برابر گاز اهمیت میدهید، به یک شیر گازی نیاز دارید. این شیر در بسیاری از مواقع از خسارات جبرانناپذیر جانی و مالی جلوگیری کرده و آشنایی با ویژگیها، مزایا، کاربردها و عملکرد آن برای همه افراد ضرورت دارد. از این رو در ادامه مطلب علاوهبر پاسخ به سؤال شیر گازی چیست، به بررسی انواع، مزایا و معایب، کاربردها و تفاوت شیر گازی و غیر گازی خواهیم پرداخت.
شیر گازی چیست؟
شیر گازی نوعی از شیرآلات توپی است که در مسیر و لولههای گاز ساختمانها، منازل و آپارتمانها نصب میشود. به طور کلی این شیرها در هر جایی که لولهکشی گاز و سیالات وجود داشته باشد، کاربرد دارند. از این شیرها برای کنترل عبور یا ورود و خروج گاز به لولهها استفاده میشود. این شیر با نام شیر توپی، شیر ربع گرد، شیر تک ضرب و غیره هم شناخته میشود.
به طور معمول زمانی که لولهکشی گاز انجام میشود، این شیرها هم در همان ابتدا نصب میشوند. مجموعاً شیر گازی در انواع و اقسام مختلفی با اجناس و کیفیتهای گوناگون طراحی میشود و از این رو هر نوع آن با کاربری و عملکرد خاص خود در جای مشخصی استفاده میشود. این انواع و کاربریها را در ادامه ذکر خواهیم کرد.
انواع شیر گازی
شیر گازی از لحاظ طراحی، ساختار و کاربرد دارای انواع گوناگونی است که هر یک از این انواع در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به این مسئله، رایجترین انواع شیر گازی این ۶ مدل را شامل میشود:
-
شیر گازی توپی
این نوع شیر یکی از رایجترین و پرکاربردترین موارد است چراکه قیمت و ساختار ساده اما ایمنی دارد. شیرهای توپی دارای یک توپ در داخل با چرخش ۹۰ درجه دارند و به راحتی همین دو باعث قطع یا وصل شدن جریان گاز میشوند.
-
شیر گازی سوزنی
شیرهای سوزنی در مقایسه با توپی ساختار پیچیدهتر و کمی خاصتر دارند. قطعه کنترلکننده در این انواع بهجای توپ، یک قطعه سوزنی شکل است. این شیرها از قابلیت تنظیم فشار گاز هم برخوردار هستند و بهعنوان شیرهایی همهکاره، به لولهکشیهای مختلفی متصل میشوند.
-
شیر گازی کمفشار و پرفشار
این انواع شیر گازی بر اساس میزان فشار تقسیمبندی میشوند. به طور معمول حداکثر توان مدلهای پرفشار ۱۵۰۰۰ psi است و این شیرها در صنایع و سیستمهای خاص از جمله سیستمهای هیدرولیک کاربرد دارند.
-
شیر گازی کپسول گاز
این نوع شیر گازی برای کنترل ورود و خروج گاز کپسولها استفاده میشود. شیر گاز کلر و شیر گاز اکسیژن دو مورد از نمونههای آن است که در صنایع پزشکی، دارویی و بهداشتی کاربرد دارند. با این شیرها علاوهبر کنترل قطع یا وصل بودن گاز، امکان کنترل فشار کپسول هم وجود دارد.
-
شیر گازی اهرمی
این مورد از دیگر موارد رایج از انواع شیرهای گازی به حساب میآید. همانطور که احتمالاً حدس زده باشید، این شیرهای پرکاربرد با نوع دسته خود با دیگر مدلها تفاوت پیدا کردهاند و دسته آنها اهرمی است. این نوع شیر از مجرای داخلی کروی شکل برخوردار بوده، کارایی و استفاده از آن بسیار آسان است و امنیت به نسبت مطلوبی برای لولهکشیهای گاز و سیالات دارد.
-
شیر گازی خروسکی
این مدل هم بر اساس نوع دسته نسبت به سایر مدلها تفاوت پیدا کرده است. دسته این شیر به کلید شباهت دارد و استفاده از آن بسیار آسان است. از این رو به یکی از متداولترین شیرهای گازی در انواع صنایع کشاورزی، پزشکی و غذایی تبدیل شده است.
مزایای شیر گازی چیست؟
استفاده از شیرآلات گازی برای ساختمانها، آپارتمانها، کپسولها، منازل و هر جای دیگری که دارای لولهکشی گاز و سیالات است، مزایای بسیاری برای مصرفکنندگان به همراه دارد. تعدادی از این مزایا را میتوان در چنین مواردی خلاصه کرد:
- قیمت مقرون به صرفه: اگرچه این تجهیزات از تجهیزات واجب و ضروری برای هر مکان با شیر و لولهکشی گاز است، اما برخلاف انتظار عموم قیمت بهصرفهای دارد. از جهتی امروزه برندهای داخلی بسیاری به تولید انواع شیرآلات گازی میپردازند که اگرچه از لحاظ کیفیت با محصولات خارجی برابری میکنند، قیمت بسیار ارزانتر و مناسبتری دارند.
- دوام بالا: با یکبار نصب این شیرآلات میتوانید چندین سال بدون دردسر از آنها استفاده کنید. جنس باکیفیت و ساختار ساده آنها باعث میشود که سالیان زیادی را بدون خراب شدن یا آسیب دیدن دوام بیاورند.
- نصب آسان: این شیرها به راحتی نصب و استفاده میشوند. البته از آنجایی که نصب تجهیزات مرتبط با گاز و لولهکشی آن کاری تخصصی است، این کار هم باید توسط متخصصین انجام شود.
- تنوع در اندازه و مدل: شیرهای گازی از لحاظ اندازه، کیفیت، طرح، دسته و مدل دارای انواع گوناگونی هستند که به تعدادی از آنها اشاره کردیم. به این ترتیب امکان استفادههای خانگی تا استفادههای مخصوص در صنایع مختلف وجود دارد.
- کنترل و استفاده آسان: باز و بسته کردن این شیرها در اغلب مدلها بسیار آسان است. تا حدودی باز و بسته یا کنترل کردن شیرهای گازی هم مانند شیرآلات بهداشتی و خانگی است و از این رو هر فردی میتواند با استفاده از آنها به سادگی جریان گاز را قطع یا وصل کند.
- ایمنی بالا: نصب مدلهای باکیفیت این شیرآلات باعث افزایش ایمنی محل زندگی و کار میشود چراکه به راحتی میتوان با اهرمهای ساده جریان گاز را در کسری از ثانیه قطع کرد.
معایب شیر گازی
با وجود کلیه مزایای مذکور، شیرهای گازی عاری از ایراد و مشکل هم نیستند. اصلیترین معایبی که میتوان برای آنها ذکر کرد، این دو مورد را شامل میشود:
- اولین عیب این شیرآلات این است که برخلاف اغلب شیرهای ساده و رایج دیگر امکان تعمیر، تعویض و یا نصب آنها توسط خود شخص وجود ندارد؛ بلکه این کار حتماً باید توسط یک فرد متخصص و مجرب در این زمینه انجام شود که این مسئله میتواند هزینههایی به دنبال داشته باشد.
- دومین ایراد این است که در بعضی مدلها و اجناس این شیرها در فصول و هوای سرد دچار یخزدگی میشوند.
کاربردهای شیر گازی چیست؟
به اغلب کاربردهای شیر گازی در این مطلب اشاره کردیم. با وجود این، برای یک مرور مختصر میتوانیم این کاربردها را نام ببریم:
- نصب بر لولهکشی گاز ساختمانها، آپارتمانها، خانهها و غیره
- اتصال برای انواع تأسیسات شهری
- نصب بر مسیر انواع لولههای مخصوص سیستمهای گرمایشی
- بهکارگیری در برخی تجهیزات پزشکی و دارویی
- بهکارگیری در برخی تجهیزات کشاورزی و دامداری
- کاربرد برای لولههای انتقال گاز بین شهری
تفاوت شیر گازی و غیر گازی
اگرچه در برخی موارد شیرهای گازی و غیر گازی از لحاظ طراحی ظاهری به یکدیگر شباهت دارند، اما از لحاظ ساختار داخلی، کیفیت و کارایی به هیچوجه مانند یکدیگر نیستند. شیرهای گازی باید فشار بسیار زیادی را تحمل کنند. هر گونه ایراد در ساختار آنها میتواند منجر به خسارات جبرانناپذیری شود.
از این رو بر اساس قوانین سختگیرانه و انواع استانداردهای ANSI ،API و ISO ساخته میشوند. این شیرها همچنین از لحاظ جنس هم متفاوت هستند چراکه باید با اجناس و متریال بسیار مقاومی ساخته شوند که در برابر انواع خوردگی و پوسیدگی مقاومت چشمگیری نشان میدهند.
بهترین شیرآلات گازی در ایران
با در نظر گرفتن ویژگیهایی که در خصوص شیرهای گازی بیان کردیم، توجه به جنس و کیفیت در هنگام خرید میتواند نقشی حیاتی در ایمنی افراد داشته باشد. از این رو خرید شیر گازی از شرکت تولیدی صنعتی آهارکو را پیشنهاد میکنیم که به عنوان سازندهای مجرب، معتبر و شناختهشده امتحان خود را در این زمینه پس داده و بهترین شیرهای گازی را با قیمتی مناسب عرضه میکند.